Istorgia
«Il matg 1902 ha preschentà l’Ensemble dal Stadttheater da St. Gallen a Herisau il «Niklaus von Flüe» da Stegemann. Cun quai ch’ils acturs vevan fadia cun il dialet e che quai pareva da disturbar substanzialmain, ha decidì l’Uniun dramatica da Herisau, da preschentar il toc en stgetta lingua uriunda svizra. Sin quai è però vegnì refusà il dretg da represchentaziun. Persvas che be ina gronda organisaziun è capabla da gidar a singulas pitschnas uniuns da vegnir a lur dretgs da prender posiziun cunter refus betg gustifitgads dal dretg da represchentaziun, da preservar e da promover ils interess da las societads affiliadas en tut ils reguards, per che questas ultimas possian accumplir e cumplettar vicendaivelmain il dovair attribui, ha decidì la suprastanza da l’Uniun dramatica da Herisau il zercladur dal 1903, da prender l’iniziativa e da fundar ina Associaziun da las uniuns dramaticas da la Svizra.»
Per quest intent da fundar ina associaziun da las uniuns dramaticas, sco quai ch’era usit en autras spartas da la cultura populara, han chattà ils da Herisau ina partenaria cun experienza en l’Uniun dramatica da Turitg: l’Uniun dramatica da Turitg era già co-inizianta da l’Associaziun da las uniuns dramaticas da la citad da Turitg.
18.11.1906
Fundaziun da l’associaziun «Zentralverband Schweizerischer Dramatischer Vereine» (ZSDV).
1917
Emprima cumparsa dad ina revista d’uniun sut il titel da «Der Schmetterling». A partir dal 1918 ha num la gasetta «Schweizer Bühne», a partir dal 1920 «Die Volksbühne» ed a partir dal 1957 «Schweizer Theaterzeitung». L’onn 1971 veva num la revista curtamain «Laientheater», a partir dal 1972 «Dialog» e dapi il 1981 cumpara ella sut il num da «Theater Zytig»
1942
Fundaziun dad ina associaziun da concurrenza pervi dad opiniuns differentas a reguard la dumonda tgi che dastga daventar commembra/commember da l’associaziun. En l’avegnir exista era anc la «Gesellschaft für das Schweizerische Volkstheater» (GSVT), che s’occupa era dal teater betg professiunal en la Svizra tudestga.
1962
L’associaziun ZSDV survegn in nov nom «Zentralverband Schweizer Volksbühnen» (ZSV).
1979
Fusiun da la ZSV cun la GSVT: La nouva associaziun «Zentralverband Schweizer Volkstheater» è realitad. En las regiuns da Berna e Valais existan parallel duas uniuns regiunalas independentas.
1982
L’Uniun per il Teater Popular dal Grischun (UTP) daventa commembra da la UCTAS/ZSV.
1991
Suttascripziun dad in contract dad amicizia cun las associaziuns da la Svizra franzosa e taliana.
1992
Lavurs preliminaras per ina nova structra d’uniun cun las uniuns regiunalas ed ina uniun tetgala.
1994
L’associaziun vegn partida en 8 regiuns e, nua che quai n’è anc betg il cas, vegnan fundadas uniuns regiunalas e chantunalas correspundentas. L’emprima Biennala da las quatter uniuns linguisticas ha lieu.
2012
Schliazun da l’uniun per il teater popular dal Valais tudestg. L’Uniun consista da nov be anc da ses uniuns regiunals e d’ina uniun chantunala.
2020
L’Uffizi federal per cultura vul sustegnair be pli uniuns che opereschan sin tut la Svizra e sur tut las quatter linguas. Lavurs preliminaras per la fundaziun d’ina uniun tetgala per l’entira Svizra.
2022
A las radunanzas annualas da la Fédération Suisse des Societée Théâtrales d’Amateurs (FSSTA), a la quala è colliada era la Svizra taliana e da la UCTAS/ZSV vegnan approvadas las structuras per la nova associaziun tetgala da l’entira Svizra TAS (Teater Amatur Svizra).